Skutki braku wzorcowania.
Co by się stało gdybyśmy nie wzorcowali przyrządów pomiarowych? Na ile wiarygodne były by mierzone wartości temperatury, wilgotności czy ciśnienia. Właściwości metrologiczne czujników zmieniają się w czasie pod wpływem warunków otoczenia, sposobu użytkowania czy też naturalnych predyspozycji. Po pewnym czasie żaden z naszych pomiarów nie byłby wiarygodny. Po długim okresie wskazania przyrządów nie można by było określić nawet jako orientacyjne a w wielu przecież przypadkach precyzja pomiaru rzutuje na nasze bezpieczeństwo.
Jak często wzorcować?
Jak często należy powtarzać wzorcowanie – to jest najczęściej zadawane przez użytkowników przyrządów pomiarowych. W obecnych przepisach brak jednoznacznego zapisu regulującego tę sprawę. Czas pomiędzy wzorcowaniami jest w zasadzie zawarty w opisie czynności wzorcowania. Wzorcowanie to sprawdzenie relacji między wartościami danej wielkości, która mierzona jest odpowiednim przyrządem a wartościami wielkości fizycznych realizowanych przez wzorzec jednostki miary. Inaczej – jest to ustalenie różnicy pomiędzy wskazaniami przyrządu wzorcowanego a wartością odpowiadającego im wzorca miar. Wartość wzorca jest na ogół mierzona przyrządem wyższej klasy, wzorcowanym w laboratorium o odpowiednich uprawnieniach. Wykonanie wzorcowania jest potwierdzane wystawieniem świadectwa wzorcowania, na którym znajduje się tabela z wynikami pomiarów, informacje na temat użytych wzorców i data wykonania badania. Tak więc wzorcowanie daje informację o właściwościach przyrządu w chwili jego wykonania! Wynika stąd także, że częstotliwość powtarzania wzorcowania zależy między innymi od:
– znaczenia dokładności pomiaru dla użytkownika;
– warunków sprzyjających zanieczyszczeniom mechanicznym i chemicznym, które mogą zaburzyć właściwą pracę urządzenia pomiarowego;
– narażenie przyrządów pomiarowych na ekstremalne temperatury i wilgotność.
Ogólnym zaleceniem (GUM-u i producentów) częstotliwości powtarzania wzorcowania jest od roku do dwóch lat w zależności od uwarunkowań powyżej. Producent dla konkretnego przyrządu może zalecić inny odstęp między wzorcowaniami.
Co i gdzie wzorcować?
Wzorcowaniu mogą podlegać różnego rodzaju przyrządy np. w laboratorium akredytowanym LAB-EL można wzorcować np. termometry, higrometry, barometry, pirometry i anemometry. Wszędzie tam gdzie kontrola przyrządów ma znaczenie dla bezpieczeństwa produktów (np. farmaceutycznych lub spożywczych) a co za tym idzie dla bezpieczeństwa ludzi, wymagane jest wzorcowanie wykonane w laboratorium akredytowanym, co oznacza nadzór nad takim laboratorium przez jednostkę certyfikującą.